Odpady z fotowoltaiki to już nie problem? Nowe rozwiązanie polskich naukowców
W ostatnich latach, zauważalny na całym świecie boom na energię słoneczną przyniósł ze sobą nie tylko ekologiczne i ekonomiczne korzyści, ale także nowe wyzwania. Jednym z nich jest kwestia utylizacji zużytych paneli fotowoltaicznych, których ilość rośnie wraz z rozwojem tej technologii. Problem ten stał się przedmiotem intensywnych badań na całym świecie, w tym także w Polsce, gdzie lokalni naukowcy mogą właśnie dokonać przełomu.
Recykling fotowoltaiki
Wraz z globalnym trendem zwiększania produkcji energii ze źródeł odnawialnych, liczba instalacji fotowoltaicznych systematycznie rośnie. Tym samym rodzi się wyzwanie związane z gromadzeniem się odpadów pochodzących z uszkodzonych i niesprawnych paneli słonecznych. Aktualne technologie pozwoliły na efektywne wydobywanie wielu surowców z modułów nowszych generacji, jednak procesy recyklingu niektórych składników, ze względów ekonomicznych, pozostają nadal nieopłacalne.
Jednakże światło w tunelu dostrzegają specjaliści, którzy przewidują, że w ciągu najbliższych lat zastosowanie innowacyjnych metod zmieni sytuację na korzyść środowiska i gospodarki. Polskie rozwiązania w dziedzinie odzyskiwania surowców z paneli fotowoltaicznych mogą okazać się kluczowe w globalnej skali. Dodatkowo, warto podkreślić, że tematyka ta jest pod lupą ekspertów z Centrum Badań i Rozwoju Gospodarki Obiegu Zamkniętego, działającego pod egidą Grupy PGE, co podkreśla jej ważność w kontekście krajowych inicjatyw badawczych.
Recykling PV: odzyskać wszystkie surowce
Metody opracowane przez specjalistów z laboratoriów AGH (Akademia Górniczo-Hutnicza) stawiają Polskę na czołowej pozycji w dziedzinie odzyskiwania surowców z modułów fotowoltaicznych. Ich osiągnięcie ma potencjał, by wpłynąć na globalne zmiany w podejściu do recyklingu i gospodarki obiegu zamkniętego.
Wypowiedź prof. Barbary Tory z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie rzuca światło na aktualne możliwości recyklingu paneli fotowoltaicznych. Zgodnie z jej słowami, panele fotowoltaiczne pierwszej i drugiej generacji składają się z około 10% aluminium i 60-70% szkła. Dzięki stosowaniu podstawowych metod mechanicznej przeróbki, specjaliści są w stanie zmniejszyć ilość odpadów nawet o 80%, jednocześnie odzyskując cenne surowce wtórne. Niezależnie od generacji paneli, obecne są w nich metale, w tym srebro i miedź, których proces odzyskiwania jest już bardzo dobrze rozwinięty. Profesor Tora zaznacza również, że choć panele zawierają także inne elementy, jak tellur, to znajdują się one w modułach w zdecydowanie mniejszych ilościach, a rozwój technologii umożliwiającej opłacalny odzysk tych pierwiastków dopiero nabiera tempa.
Profesor z AGH zwraca uwagę na fakt, że krzem odzyskany ze starych paneli fotowoltaicznych nie musi być natychmiastowo ponownie wykorzystywany w produkcji nowych modułów, gdzie wymagana jest jego wysoka czystość. "Nie ma konieczności dążenia do uzyskania krzemu o czystości niezbędnej dla paneli fotowoltaicznych. W zamian, w procesie recyklingu możemy uzyskać na przykład żelazokrzem, który jest substancją łatwą do wyprodukowania i szeroko wykorzystywaną w przemyśle metalurgicznym," mówi profesor.
Skuteczny recykling fotowoltaiki to przyszłość
Przewiduje się, że najbliższe lata przyniosą istotny rozwój w dziedzinie technologii recyklingu paneli fotowoltaicznych. Przyczyniają się do tego nie tylko postępy techniczne, ale również zaostrzające się regulacje prawne związane z zarządzaniem odpadami elektronicznymi.
W świetle nowych przepisów, opartych na koncepcji gospodarki obiegu zamkniętego, przedsiębiorstwa i instytucje będą zobowiązane do wykorzystywania odpadów w sposób zrównoważony. To oznacza, że składowanie śmieci na wysypiskach będzie stopniowo ograniczane, a recykling materiałów – intensyfikowany. Warto podkreślić, że nie tylko kwestie ekologiczne stoją za tymi zmianami, ale również ekonomiczne. Odzyskiwanie surowców ze zużytych paneli fotowoltaicznych zaczyna być bowiem coraz bardziej rentowne, co może zrewolucjonizować rynek surowców wtórnych.
Sukcesy Politechniki Gdańskiej
Równolegle do badaczy z AGH, zespół naukowców z Politechniki Gdańskiej wniósł swój wkład w branżę OZE, opracowując nowatorską metodę recyklingu fotowoltaiki. Technologia ta umożliwia odzyskanie z paneli słonecznych czystego krzemu, który jest kluczowym składnikiem tych urządzeń.
Krzem pozyskany w wyniku tego procesu może być ponownie użyty do produkcji nowych ogniw fotowoltaicznych, co otwiera drzwi do bardziej zrównoważonej i ekonomicznej produkcji energii słonecznej. Obecnie trwają prace nad oceną, czy metoda opracowana przez gdańskich naukowców może być zastosowana na szeroką skalę w przemyśle. Wkrótce powinniśmy poznać wyniki badań, które wykażą, czy wdrożenie tego rozwiązania będzie możliwe i czy okaże się ono ekonomicznie opłacalne, otwierając nowy rozdział w historii fotowoltaiki.
Recykling paneli PV coraz ważniejszy
W obliczu nieustannie rosnącego zapotrzebowania na energię odnawialną oraz presji środowiskowej, stawianej przez zmieniający się klimat, efektywny recykling paneli fotowoltaicznych jest nie tylko korzystny, ale wręcz konieczny. Polskie osiągnięcia w tej dziedzinie pokazują, że nauka i innowacje mogą pójść w parze z ekologią, przyczyniając się do tworzenia bardziej zrównoważonego świata. Dzięki staraniom naukowców z różnych ośrodków, w tym z Politechniki Gdańskiej czy AGH, Polska stawia ważne kroki w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego w sektorze fotowoltaiki.
Niemniej jednak, aby pełen potencjał tych innowacji mógł zostać zrealizowany, konieczna jest ścisła współpraca między środowiskiem naukowym, przemysłem oraz władzami państwowymi. Tylko dzięki zintegrowanemu podejściu będziemy mogli sprostać wyzwaniom związanym z recyklingiem i wykorzystywaniem odnawialnych źródeł energii na skalę globalną. Wierzymy, że Polska, dzięki swoim badaniom i rozwiązaniom, stanie się ważnym graczem na globalnej arenie zrównoważonej energetyki.
